Yapay rahim, tıpta endometrial co-culture olarak adlandırılan bir yöntemin halk arasında bilinen adıdır. Bu yöntem, tüp bebek tedavisinde embriyoların daha iyi gelişmesini sağlamak amacıyla kullanılır. Öncelikle, tüp bebek tedavisine başlamadan önce, rahim içinde bulunan endometrium hücrelerinden biyopsi ile parça alınarak, laboratuvar ortamında bu hücreler üretilir. Ardından tüp bebek tedavisi ile elde edilen embriyolar, aynı rahim içindeymiş gibi bu ortamda büyütülür. Bu süreçte, laboratuvarda bulunan embriyolar, annenin rahminde büyüyormuş gibi uygun bir ortamda bulunur. Yapay rahim kavramı, annenin kendi rahim içi hücrelerinin laboratuvarda üretilmesiyle oluşturulur. Doğal yollarla elde edilen gebelikte sperm ve yumurta tüplerde buluşur ve döllenme gerçekleşir. Bunun embriyoya dönüşmesi için rahme doğru yolculuk başlar. Rahimde embriyonun yerleşmesi annenin kendi rahim içi hücreleri sayesinde gerçekleşir. Bu laboratuvar ortamında yapay bir şekilde oluşturulur. Burada hedeflenen, yapay ortamda embriyonun doğal şekilde daha iyi koşullarda büyümesinin sağlanmasıdır. Tüp bebek merkezinde tedaviden önce alınan biyopsi hücreleri, tek katlı tabaka olarak üretilir. Bu tabaka, embriyo için destekleyici ve besleyici özellikler taşır. Aynı zamanda embriyonun gelişimine katkı yapacak şekilde büyüme faktörleri de içine ilave edilir. Tüp Bebek Merkezlerinin Hepsi Yapay Rahim (Co-culture Yöntemi) Uygulamasını Yapıyor mu? Günümüzde yaygınlaşarak kullanılmaya başlanan yapay rahim uygulamasını çoğu laboratuvar kullanmaz. Bunun bazı nedenleri vardır:
Yapay Rahim Hangi Hastalara Uygulanabilir? Yapay rahim yöntemi henüz yaygın olarak kullanılan bir uygulama değildir. En fazla diğer tüp bebek yöntemlerinde başarısızlık yaşayan çiftlerde, tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarında tercih edilir. Bu gruplar arasında:
Uzmanlar bu yöntemin bazı hastalarda yararlı olabileceğini savunurken, bazı uzmanlar da yöntemin sağladığı yararın elde edilen başarıyla nasıl ayrıştırılacağının zor olduğunu belirtirler. Yani yapay rahim uygulamasının başarılı olup olmadığının tam olarak belirlenemeyeceğini söylerler. Yapay Rahim İçin Hangi Hücreler Kullanılır? Rahmin içinden biyopsiyle alınan birkaç tür hücre vardır. En fazla kullanılanlar ise:
Bu hücreler için başka insanlardan alınan hücreler ülkemizde kesinlikle kullanılmaz. Yapay Rahim Yöntemiyle Tüp Bebek Tedavisinin Sonuçları Nasıl Etkilenir? Yapay rahim yönteminin tüp bebek tedavisinin sonuçlarını nasıl etkilediği üzerine çeşitli bilimsel incelemeler bulunmaktadır. Bir çalışmada, yapay rahimle yani co-culture yöntemiyle embriyolarda %68 başarı oranı yakalanmış, embriyoların transfer edildiği kadınlarda da %50 oranında gebelik elde edildiği tespit edilmiştir. Başka bir araştırmada ise dondurulmuş ve çözünmüş olan embriyo transferinde oldukça yüksek gebelik elde etme oranları tespit edilmiştir. Ancak, tüm araştırmalar yapay rahim uygulamasında bu başarı seviyelerini desteklememektedir. |