Rahim ağzı kanseri, tıbbi literatürde serviks kanseri olarak da bilinir. Erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilirliği yüksek olan bu hastalık, dünya genelinde kadınlar arasında en sık görülen ikinci kanser türüdür. Her yaş grubundaki kadınları etkileyebilmekle birlikte, en sık olarak 40 yaş üstü kadınlarda görülmektedir. Ölüme yol açma oranları açısından da yüksek mortalite oranlarına sahiptir.

Rahim, kadın üreme organlarının temel elemanlarından biridir. Rahim ağzı, yani serviks ise kadının vajinası ile uterusunu birbirine bağlayan ve doğum gibi olayların gerçekleşmesinde rol oynayan bir yapıdır. Bu yapı zaman içinde gerek genetik faktörlerle gerekse çevresel etmenlerle dejenere olabilir. Bu dejenerasyonlardan biri de rahim ağzındaki hücrelerin kontrolsüz bölünmeye başlaması, yani kanserleşmesidir.

Rahim ağzı kanseri, genellikle insan papillomavirüsü (HPV) adı verilen virüsten kaynaklanır. HPV'nin yüzün üzerinde farklı türü bulunmaktadır, ancak bunların sadece az bir kısmı tehlikelidir ve kontrolsüz hücre bölünmesine sebep olarak kanser oluşumunu tetikler. Rahim ağzı kanserine sebep olan HPV türleri genellikle cinsel temas yoluyla bulaşır. İnsan vücudu bu virüsleri genellikle yok edebilme kapasitesine sahiptir, ancak bu gerçekleşmezse hücreler fazla gelişir ve zamanla kanser oluşur.

Rahim ağzı kanseri, her insanda farklı şekillerde gelişebilir ve farklı belirti ve bulgularla kendini gösterebilir. Bu yüzden her kadının özellikle belirli bir yaştan sonra düzenli olarak muayene olması gerekmektedir.

Bu belirti ve bulgular, vücudun verebileceği normal tepkiler değildir. Dolayısıyla herhangi birinin fark edilmesi halinde derhal bir uzmana başvurulmalıdır. Bu belirtiler zaman zaman kanserin ilerlediği anlamına da gelebilir. Erken tanı ve tedavi şansını kaybetmemek için her yıl düzenli olarak kanser taramasına girilmelidir. Böylelikle, hastalık daha belirti göstermeden önüne geçilip iyileşme şansı artırılabilir.

Rahim ağzı kanseri bulaşıcı değildir. Tanı aşaması da hastadan hastaya farklılıklar gösterebilir. Örneğin, henüz ilerleme göstermemiş ilk evrede bir serviks kanseri sadece smear testi yapılarak teşhis edilebilir. Yapılan bu smear testi sonucu kanseri düşündürüyorsa, farklı birtakım testlerin yapılması da gerekebilir. Biyopsi bu testlerden biridir. Biyopsinin de kanseri işaret etmesi tanı koymak için yeterlidir. Ardından kanserin evresi saptanır ve uygun tedavi planı yapılır. Hasta gerekirse bu tedavi planı için ön hazırlık yapar. Kanser eğer ileri evredeyse rahmin alınması gibi cerrahi işlemler gerekebilir. Rahmin alınması işlemine histerektomi denir ve ardından kemoterapi ve radyoterapi gibi tedaviler uygulanır. Bu tedavilerin amacı, kanser oluşumuna sebep olan hücrelerin çoğalmasını baskılamak ve ameliyat sonrasında kalan kanser hücresi varsa bunları yok etmektir.

Bu evreler, tedavi planının çizilmesi ve doğru girişimlerde bulunulabilmesi için önemlidir. Doktor gerekli işlemleri bu evreleme yöntemine göre belirler. Rahim ağzı kanserinin ilk evrede olması, tedavi sürecinin daha kısa sürmesi ve iyileşme olasılığının daha yüksek olduğu anlamına gelir. Evreler ilerledikçe bu ihtimal azalır ve tedavi süreci uzar. Hatta yayılımlar yani metastazlar da gerçekleşmiş olabilir. Bu yüzden erken teşhis, hayat kurtarıcı özelliğe sahiptir. Yılda sadece bir kez yapılacak birtakım basit testlerle hayatta kalmak mümkündür. Günümüzde bu testler ana sağlık merkezlerinde bile yapılabilmektedir.